Trong thời đại hiện đại, ăn chay trở nên ngày càng phổ biến. Không chỉ những người tu hành, ngay cả những người trẻ và những người không theo đạo Phật cũng chọn ăn chay. Tuy nhiên, nhiều người lầm tưởng rằng ăn chay chỉ đơn giản là kiêng thịt. Thực tế, người ăn chay cần kiêng một số thực phẩm khác ngoài thịt. Vậy, ăn chay không nên ăn gì? Hãy cùng với Kiến Thức Ăn Chay điểm qua một số thực phẩm cấm kỵ trong bài viết dưới đây.
Có những hình thức ăn chay nào?
Khi nói đến chế độ ăn chay, nhiều người thường nghĩ rằng đó là việc kiêng cữ hoàn toàn thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên, thực tế chế độ ăn chay lại có nhiều dạng khác nhau, bao gồm:
- Ăn chay thuần trường: Đây là dạng chế độ khắt khe nhất, yêu cầu người ăn chay phải kiêng hoàn toàn các loại thực phẩm từ động vật như thịt, trứng, sữa, mật ong và các sản phẩm chế biến từ chúng. Người ăn chay thuần trường chỉ được ăn các loại thực vật như trái cây, rau củ và các loại đậu.
- Ăn chay có trứng – sữa: Đây là dạng chế độ cho phép người ăn chay ăn trứng, sữa và các sản phẩm từ chúng như bơ, phô mai,… nhưng vẫn phải kiêng thịt và cá.
- Ăn chay có trứng: Đây là dạng chế độ cho phép ăn trứng, nhưng vẫn kiêng toàn bộ các loại thực phẩm từ động vật khác.
- Ăn chay có sữa: Đây là dạng chế độ cho phép ăn sữa, nhưng vẫn kiêng toàn bộ các loại thực phẩm từ động vật khác.
Việc lựa chọn loại chế độ ăn chay phù hợp với mình là rất quan trọng để đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Trước khi quyết định chuyển sang chế độ ăn chay, bạn nên tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho mình.
Lợi ích của ăn chay đối với sức khỏe
Để đạt hiệu quả tốt nhất khi ăn chay, cần kiêng những gì và lợi ích của việc áp dụng chế độ ăn chay là những vấn đề cần tìm hiểu đối với những người mới bắt đầu. Dưới đây là những lợi ích của việc ăn chay, được phân loại theo từng chủ đề:
- Giảm cholesterol: Ăn chay giúp giảm lượng cholesterol trong máu, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Tăng tuổi thọ: Ăn chay được liên kết với sự gia tăng tuổi thọ và giảm tỷ lệ tử vong do bệnh lý.
- Cải thiện trao đổi chất: Ăn chay giúp cải thiện quá trình trao đổi chất trong cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến trao đổi chất.
- Giảm huyết áp: Ăn chay có thể giúp giảm huyết áp, tránh nguy cơ bị đột quỵ.
- Giảm nguy cơ béo phì: Ăn chay giúp giảm nguy cơ béo phì, tăng cân nhanh và giúp cơ thể luôn khỏe mạnh.
- Giảm triệu chứng trầm cảm: Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, ăn chay có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm và cải thiện tâm trạng.
- Giảm nguy cơ bị tiểu đường: Ăn chay giúp giảm nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 và cải thiện quá trình điều trị cho những người đã mắc bệnh.
- Cải thiện vấn đề về tim: Ăn chay giúp cải thiện tình trạng của tim, giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim.
- Giảm nguy cơ bị đục thủy tinh thể: Ăn chay có thể giảm nguy cơ bị đục thủy tinh thể ở người già.
- Giảm nguy cơ mắc ung thư: Nhiều nghiên cứu cho thấy, ăn chay có thể giúp giảm nguy cơ mắc các loại ung thư khác nhau.
- Tăng sức khỏe cho xương: Ăn chay có thể giúp cải thiện sức khỏe cho xương và giảm nguy cơ mắc bệnh loã
Ăn chay kiêng những gì?
Ăn chay không nên ăn gì? Nhiều người cho rằng ăn chay là không nên ăn những thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên,có một số thực phẩm mà người ăn chay cần phải kiêng cử tuyệt đối. Cụ thể như:
Ăn chay kiêng thịt
Việc kiêng thịt khi ăn chay là một quy định chung được biết đến rộng rãi. Tuy có nhiều phương pháp ăn chay với những quy định khác nhau, nhưng việc không ăn thịt vẫn là một điều không thể thiếu.
Theo tư tưởng Phật giáo, ăn thịt đồng nghĩa với việc giết chết sinh vật, tạo ra nghiệp chướng. Chính vì vậy, việc kiêng thịt sẽ giúp rèn luyện lòng từ bi, nhân ái, giúp cho tâm hồn được thanh thản và cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
Ăn chay kiêng các thực phẩm từ thịt động vật
Các loại chế phẩm từ động vật cũng được coi là cấm khi ăn chay, bên cạnh việc kiêng thịt. Tuy nhiên, cách tiếp cận này có thể khác nhau giữa các trường phái ăn chay khác nhau. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về việc kiêng những loại chế phẩm từ động vật khi ăn chay, dưới đây là danh sách các loại thực phẩm phù hợp với mỗi trường phái:
- Trường phái ăn chay thuần: Ngoài việc kiêng thịt, họ còn kiêng các loại chế phẩm từ động vật khác.
- Trường phái ăn chay có trứng và sữa: Kiêng thịt và các loại chế phẩm từ động vật, nhưng được ăn thêm trứng và sữa.
- Trường phái ăn chay có trứng: Kiêng thịt và các loại chế phẩm từ động vật, nhưng được ăn trứng.
- Trường phái ăn chay có sữa: Kiêng thịt và các loại chế phẩm từ động vật, nhưng được dùng thêm sữa.
Chọn trường phái ăn chay phù hợp sẽ giúp bạn đạt được hiệu quả tốt nhất trong việc chăm sóc sức khỏe và tinh thần.
Kiêng ngũ vị tân – Các loại gia vị
Đa số người ăn chay thường không biết rằng cần kiêng sử dụng ngũ vị tân – hành, tỏi, hẹ, củ kiệu và hưng cừ – mặc dù chúng là các loại thực vật. Nhưng tại sao lại như vậy?
Theo quan niệm, ăn chay không chỉ nhằm tu tâm và dưỡng tính, mà còn giúp loại bỏ những dục vọng và tham lam trong con người. Tuy nhiên, các loại thực vật trong ngũ vị tân lại chứa các chất cay nóng, khiến cơ thể khó chịu, dễ kích động và nóng nảy. Điều này sẽ gây khó khăn trong việc tu tâm và dưỡng tính. Vì vậy, người ăn chay nên kiêng sử dụng các loại thực vật trong ngũ vị tân để đạt được mục đích của việc ăn chay.
Ăn chay kiêng thực phẩm có khả năng kích thích
Ngoài những thực phẩm đã nêu trên, trong danh sách kiêng ăn chay còn có nhóm thực phẩm gây kích thích, bao gồm bia, rượu, thuốc lá, cà phê và nhiều loại đồ uống khác. Mặc dù chúng không thuộc nhóm cấm kỵ, nhưng vẫn được xem là những thứ không nên sử dụng khi ăn chay.
Những thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến tinh thần, trí tuệ và sức khỏe của người sử dụng, dẫn đến hành động và lời nói thiếu tỉnh táo, thiếu ý thức. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo rằng mọi người nên hạn chế sử dụng những loại thực phẩm này để giữ gìn sức khỏe và tinh thần tốt.
Ăn chay nên ăn gì?
Việc áp dụng chế độ ăn chay không chỉ có lợi cho sức khỏe và môi trường mà còn giúp cân bằng trọng lượng cơ thể và giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Để đảm bảo đủ dinh dưỡng cần thiết, người ăn chay cần bổ sung các thực phẩm giàu protein như đậu, đậu Hà Lan, sữa nguyên chất và hạt; các loại axit béo thiết yếu như dầu ôliu, dầu mè và omega-3 trong các loại hạt; thực phẩm giàu sắt và kẽm như rau, hạt và trái cây; và vitamin B12 từ các nguồn không động vật. Hơn nữa, bổ sung vitamin C có trong cà chua và chanh giúp tăng khả năng hấp thụ sắt. Việc bổ sung những chất dinh dưỡng này vào thực đơn hàng ngày sẽ giúp người ăn chay đảm bảo sức khỏe tốt.
Xem thêm: Ăn chay thực dưỡng là gì? Các kiểu ăn chay thực dưỡng
Lưu ý khi ăn chay
Ăn chay có thể gặp phải những nguy cơ như suy dinh dưỡng và suy giảm hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, để tránh những nguy cơ này, bạn cần lưu ý các vấn đề sau đây:
- Tránh chuyển sang chế độ ăn chay quá đột ngột. Hãy giảm dần lượng thịt và thực phẩm động vật, và cần một thời gian để thích nghi với chế độ ăn này.
- Đa dạng hóa chế độ ăn chay bằng cách bao gồm nhiều loại thực phẩm để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể. Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho các hoạt động trong ngày.
- Tập trung vào việc cung cấp đủ lượng đạm thực vật, vitamin B12, vitamin D, sắt, kẽm, omega-3,… Những dưỡng chất này có nhiều trong các loại rau củ quả, nên thích hợp với chế độ ăn chay.
- Nếu chế độ ăn chay của bạn cho phép sử dụng trứng và sản phẩm từ sữa, hãy điều chỉnh liều lượng để phù hợp với nhu cầu của cơ thể.
- Cân bằng lượng tinh bột trong chế độ ăn hàng ngày.
Trên đây là những thông tin về chế độ ăn chay không nên ăn gì, mà Kiến Thức Ăn Chay muốn chia sẻ đến bạn. Tuy nhiên, việc ăn chay kiêng những thực phẩm nào còn phụ thuộc vào hình thức ăn chay mà bạn theo và mỗi hình thức đều có những nhóm thực phẩm kiêng kỵ khác nhau. Thêm vào đó, quan niệm, tín ngưỡng và tình trạng sức khoẻ cũng sẽ ảnh hưởng đến việc bạn nên và không nên ăn gì.
